Leestijd 4 - 5 min

Oud-leerlingen komen graag terug naar De Hilt

Afgelopen april was het weer zover: oud-leerlingen van De Hilt in Helmond kwamen terug naar school om daar gastlessen te geven aan de vmbo’ers die nu voor hun vervolgopleidingskeuze staan. Altijd leuk om de oud-leerlingen terug te zien natuurlijk. En vooral ook leerzaam. Leerlingen horen immers het ‘echte’ verhaal over studeren in het mbo. De reünie is ook een leermoment omdat leerlingen die zelf organiseren. Zij ontvangen hun gasten en serveren een zelfgemaakte lunch.

Blijven bouwen aan de sterke basis is dagelijks werk op De Hilt

Onderdeel van de sterke basis die scholen bieden, is een sterke zorgstructuur die eraan bijdraagt dat alle leerlingen zich zo goed mogelijk kunnen ontwikkelen en daarvoor de zorg en ondersteuning krijgen die zij nodig hebben. Op De Hilt in Helmond staat die zorgstructuur als een huis, omdat die steunt op een krachtig pedagogisch klimaat én omdat die van het hele team is, vertellen directeur Tom Sanders en orthopedagogen Lotte van Doorn en Willemien van Hout.

Bescheidenheid zit in de aard van het team van De Hilt, maar het mag toch gezegd worden: de zorgstructuur van de school is goed. Dus vooruit: Tom, Willemien en Lotte willen best iets delen over hun werkwijze. Maar benadrukken er wel bij dat hun sterke basis het resultaat is van jarenlang samenwerken met – gelukkig – weinig personeelswisselingen in de school. Dat is een belangrijke succesfactor. Net als de overtuiging dat alles in de school staat of valt met het pedagogisch handelen van iedereen in de school. En daar blijf je elke dág aan werken.

Om die basis sterk te houden, zijn er ook vaste teammomenten voor professionalisering, samenwerking en ook informele uitwisseling. Van nieuwjaarsbijeenkomst tot vaste ‘statafelbijpraatmomenten’ tot studiedagen en de vrijdagmiddagborrel. “Natuurlijk vernieuwen wij ons onderwijs en verbeteren onze manier van werken”, licht Tom toe, “maar dat doen we wel steeds met onze sterke basis als vertrekpunt.”

Zorgvuldige plaatsing

Komt een kind of jongere naar De Hilt, dan is net als voor alle scholen in het (voortgezet) speciaal onderwijs een toelaatbaarheidsverklaring nodig van het samenwerkingsverband passend onderwijs. “De afstemming daarmee is heel goed”, vertelt Willemien.

Zo nodig kijkt een orthopedagoog van De Hilt ook mee op de huidige school, om de ondersteuningsbehoefte goed in beeld te krijgen. Natuurlijk zijn er gesprekken met de pedagogisch medewerker of leerkracht, het samenwerkingsverband en met ouders, om te kijken of De Hilt ook echt een passende school is.

Pedagogisch ‘contract’ met ouders

“Voor ons is de pedagogische coalitie met ouders heel belangrijk”, benadrukt Willemien. “We spreken verwachtingen vooraf duidelijk uit. Zo hebben wij een leerstofjaarklassensysteem hier, dat moet wel ook passen bij een leerling.”
Gaat het om het voortgezet speciaal onderwijs, dan moet een leerling het niveau van vmbo-t (lees: theoretische leerweg/mavo) aankunnen. Lotte vult aan: “Als wij denken dat onze school misschien niet zo passend is, dan denken wij natuurlijk met ouders mee over wat wél passend kan zijn. Bij ons moet een leerling bijvoorbeeld wel in een – weliswaar kleinere - groep kunnen functioneren.”

Aandacht voor de ‘beste’ groepsindeling

Blijkt De Hilt een passende school, dan wordt vervolgens heel goed gekeken wat de beste match is met een groep en leerkracht en onderwijsassistent. “Dat kan bepalend zijn voor succeservaringen”, onderstreept Tom, “denk aan een bepaalde groepsdynamiek die misschien wel of juist minder past.”

“Elk jaar opnieuw besteden we sowieso veel aandacht aan de groepsindeling. De leerkracht is namelijk de hele dag door bezig met diens leerlingen, ook tijdens het samen eten of in de pauzes op het plein. Ook tijdens lessen van vakleerkrachten, is de eigen leerkracht erbij.” Die match met leerlingen moet vooraf dus goed doordacht worden.

Samen opvoeden

Iedereen in de school is drager van het pedagogisch klimaat en dat biedt leerlingen veel rust en structuur, ook als zij het volgende schooljaar een andere leerkracht krijgen. Tijdens de eerste periode in het schooljaar wordt tijdens de Gouden Weken veel geďnvesteerd in de relatie tussen de leerkracht en diens nieuwe klas, maar de afspraken, regels en structuur zijn niet nieuw. De deuren van alle klassen staan open zodat leerkrachten elkaar tot steun kunnen zijn en ook de orthopedagogen zijn snel beschikbaar als er ‘iets’ is met een leerling. Samen met de leerkracht volgen zij de ontwikkeling van alle leerlingen gedurende al hun jaren op De Hilt nauwkeurig.

“Leerkrachten kunnen een beroep op ons doen als zij willen sparren, maar we gaan bijvoorbeeld ook wel mee op huisbezoek”, schetst Lotte. Ouders worden goed op de hoogte gehouden over hoe het gaat met hun kind op school en of het geschetste uitstroomperspectief nog steeds in beeld is. Natuurlijk komen ouders ook naar ouderavonden en de optredens tijdens het Hiltfestival en Hegewipi.

Er wordt met ouders samen gekeken naar hoe het thuis gaat, of een leerling sport en diens vrije tijd op een positieve manier invult. Soms wordt daar het sociale team uit de wijk bij betrokken, of jeugdhulp. Heeft een leerling meer ondersteuning nodig, dan zijn ook de lijntjes met de logopedist of dyslexiespecialisten kort.

Passende vervolgplek

Loopbaanoriëntatie- en begeleiding (LOB) staat vanaf leerjaar één in het voortgezet speciaal onderwijs op de agenda. Er is een uitgebreide aanpak om iedere leerling te helpen een passende vervolgstap te maken. Daarvoor heeft De Hilt een groot samenwerkingsnetwerk van mbo-scholen en arbeidsmarktpartners.

Hoe zit het met tussentijds overstappen naar regulier onderwijs? De Hilt kan prima staan achter de ambitie in de samenwerkingsverbanden om onderwijs zo thuisnabij en regulier mogelijk te organiseren. Daarover denken de orthopedagogen ook mee in werkgroepen en pilots.

Blijkt gespecialiseerd onderwijs toch het meest passend, dan leert de praktijk op De Hilt dat een leerling de stap naar regulier vervolgonderwijs vaak beter kan zetten ná het speciaal onderwijs of het voortgezet speciaal onderwijs. Met alles wat is meegegeven door het team, lukt dat dan vaak heel goed. Dat blijkt ook uit de jaarlijkse reünie. Tom: “Elk jaar komen oud-leerlingen terug naar school om hun ervaringen in het mbo te delen tijdens gastlessen.”

auteur Anne-Marie Veldkamp
fotografie Maartje van Berkel
eerder verschenen Regiokrant 22
relevante categorieën aansluiting arbeidsmarkt, mbo