Leestijd 5 - 6 min
Een bewuste beroepskeuze vraagt om een zorgvuldige voorbereiding (en een uitgebreid netwerk van betrokken stagebedrijven)
Een zorgvuldig opgebouwd programma Loopbaanoriëntatie- en Begeleiding (LOB) bereidt leerlingen Van De Hilt voor op een bewuste opleidings- en beroepskeuze. Zo loopt Guus, al moet hij nog eindexamen doen, toch al mee bij InstallatieWerk bij ROC Ter Aa en kan straks ‘warm’ overstappen naar het mbo.

In de praktijkruimte van InstallatieWerk bij ROC Ter Aa in Helmond zijn zeven leerlingen rustig aan het werk met hun eigen opdrachten. Praktijkbegeleider Theo van den Elzen coacht en heeft ook tips voor Guus, die hier meeloopt om vast te proeven aan de wereld van de installatietechniek. Vandaag mag hij een metalen buis buigen met een buigtang. En dat valt nog niet mee …

“Joh”, steekt Theo Guus een hart onder de riem, “dit moet iedereen wel honderd keer doen voordat het goed gaat.” Even later vertelt hij: “Iedereen volgt hier individueel maatwerk. Dat geldt dus ook voor Guus straks.” Met zijn jarenlange ervaring in de installatiewereld geniet Theo er zichtbaar van om zijn kennis over te brengen. “De lijntjes met de installatiebedrijven zijn kort.”

Praktijkbegeleider Theo van den Elzen laat Guus vast kennismaken met het mooie installatievak.

Guus deed verschillende stages

Guus heeft er al verschillende stages opzitten. Hij oriënteerde zich breed: van fietsentechniek tot onderwijsassistent tot elektrotechniek. Daarna volgde een stage bij een badkamerspecialist en daar viel het kwartje: installatie!

“Nu loop ik stage bij een bedrijf dat alles doet in de installatiewereld en dat vind ik heel leuk”, vertelt hij enthousiast. Als Guus zijn diploma heeft, komt hij in dienst van InstallatieWerk en wordt dan gedetacheerd bij bedrijven in de regio.

Zijn theorielessen van zijn BBL-opleiding (een combinatie van leren werken) volgt hij dan bij ROC Ter Aa, waar docent Paul Groot al een vertrouwd gezicht is. “Ik maak regelmatig even een praatje met Guus om te polsen hoe het gaat. Zo bouwen we een vertrouwensband op en dat is natuurlijk waardevol als Guus hier een opleiding komt volgen.”

"Heel belangrijk dat jongeren er met hun hoofd en hart voor kiezen om met hun handen te gaan werken"

Bewust kiezen

Paul Groot heeft ook voorlichting in zijn takenpakket. Hij komt ook regelmatig op De Hilt om leerlingen te vertellen over werken in de techniek.

“Ik vind het heel belangrijk dat leerlingen er met hun hoofd en hart voor kiezen om met hun handen te gaan werken”, zegt Groot. Goed betaald werk is er genoeg in de techniek, maar een bewúste keuze vanuit interesse vindt hij van groot belang voor een gelukkige toekomst.

“Wil je alleen werken, of in een team? Wil je een vaste werkplek of vind je variatie in werklocaties fijn? En wil je rechtstreeks met klanten werken, of liever achter de schermen? Dat soort vragen zijn ook belangrijk”, schetst de docent.

Martine Aukes van De Hilt en Paul Groot van ROC Ter Aa.

LOB

Precies die ‘brede’ benadering is onderdeel van MotivatieKompas, een project van 5 dagdelen waarbij leerlingen van De Hilt ontdekken wie ze zijn, waar hun talenten liggen en wat hun persoonlijke motivatie is. Orthopedagoog Willemien van Hout en stagebegeleider Martine Aukes zijn er enthousiast over.

“Mijn collega’s Birgit van Ekert en Nicole Heerkens en ik hebben ons geschoold, zodat we zelf MotivatieKompasgesprekken kunnen voeren”, vertelt die laatste. Het kompas is onderdeel van het uitgebreide programma Loopbaanoriëntatie- en Begeleiding (LOB) op De Hilt.

In een doorgaande lijn van vijf jaar krijgen leerlingen in een zorgvuldige opbouw een uitgebreid programma aangeboden. De ingrediënten: gastlessen, interessetests, beroepsvoorlichtingen, excursies, open dagen, meelopen in het mbo en stages. Die voorbereiding betaalt zich uit: zo’n 95 procent van de leerlingen zit ook na twee jaar na het verlaten van De Hilt nog op zijn plek, zo staat in de schoolgids te lezen.

"We willen dat leerlingen zich breed oriënteren, dus lopen ze stage in meer sectoren"

Ook praktische oriëntatie in het onderwijs

“Leerlingen volgen ook praktijklessen in de techniek en koken op school”, vertelt Willemien, “en ze kunnen ook certificaten halen waar ze in de praktijk veel aan hebben. Denk aan EHBO of VCA (veiligheids- en hygiënecertificaat, red.).” Martine: “We willen dat leerlingen zich breed oriënteren. Dus lopen ze stage in drie van de vier sectoren: Zorg en Welzijn, Economie, Techniek en Voeding en Leefomgeving.”

Is het diploma in zicht, dan komt doorstroomcoach Hanke van der Woude van ROC Ter Aa langs op school. Zij gaat in gesprek met leerling, ouders en soms ook een van de stagebegeleiders en geeft advies over de opleidingskeuze.
Zo leren leerlingen en ROC Ter Aa elkaar vast kennen en dat helpt bij een warme overstap naar het mbo, waar verreweg de meeste leerlingen naartoe gaan. Dat Guus nu al mee kan lopen bij InstallatieWerk bij ROC Ter Aa is helemaal ideaal.

“Onze leerlingen moeten ervaren en dóen”, onderstreept Willemien. Dus is zij – net als de stagebegeleiders – heel zuinig op het zorgvuldig opgebouwde netwerk van stagebedrijven in Helmond. “Die bedrijven hebben wij keihard nodig om onze leerlingen te helpen ontdekken welk niveau ze aankunnen, welke vaardigheden ze willen leren en vooral wat ze graag willen doen.”

Doorstroomcoach blijft betrokken

“Rond december, januari hebben wij contact met alle scholen voor voortgezet onderwijs in de regio”, vertelt doorstroomcoach Hanke van der Woude van ROC Ter Aa. “Bij De Hilt starten we rond de herfstvakantie al en ga ik in gesprek met alle leerlingen en hun ouders over hun overstap naar het mbo.”

Zo heeft Hanke goed in beeld wie extra ondersteuning kan gebruiken en hoe die eruit moet zien, om de overgang zo goed mogelijk te laten verlopen. “Ik kan de leerlingen in de eerste periode blijven begeleiden en dan is het belangrijk dat we al een band opbouwen. Blijkt dat langduriger ondersteuning nodig is, dan regelen we dat na een paar maanden via onze zorgondersteuning.”

De overstap gaat beter als leerlingen het roc al kennen, dus zijn Hanke en collega’s bezig om dat meelopen zoals Guus al doet, breder te organiseren voor meer jongeren. En, hoe doen de leerlingen van De Hilt het in het mbo? “Natuurlijk zit er wel eens een student bij die na een tijd toch een andere studiekeuze maakt, maar de meeste zitten meteen goed”, reageert Hanke. “Dat De Hilt zoveel werk maakt van LOB draagt daar zeker aan bij.

Intergrip

De Hilt doet mee in de projectgroep van het samenwerkingsverband passend onderwijs om Intergrip verder te ontwikkelen. In dit systeem worden leerlingen in een kwetsbare positie opgenomen die uitstromen uit het vso of praktijkonderwijs. Het Regionaal Meld- en Coördinatiepunt (RMC) volgt hoe het met ze gaat en kan tijdig ingrijpen bij (voortijdige) uitval in het mbo.

Met een financiële bijdrage vanuit het Europees Sociaal Fonds – aangevraagd door gemeente Helmond – investeert De Hilt in (externe) branchegerichte cursussen en extra begeleiding bij praktijklessen.

auteur Anne-Marie Veldkamp
fotografie Maartje van Berkel, Maartje van Berkel
eerder verschenen Sterk onderwijs voor een betekenisvolle toekomst juni 2021